D

Da Bai

Cultivar uit China. Ergens in de 18^de eeuw ontdekt in Fujian, en bijzonder geschikt voor het maken van witte thee. Heel typisch is de witte dons die zich in de lente op de knop en de eerste blaadjes bevindt. De blaadjes zijn redelijk groot, en de cultivar is goed bestemd tegen droogte en koude. Vandaag tamelijk goed verspreid over China, maar er bestaat nog wilde Da Bai in Fujian waarmee opmerkelijk lekkere thee wordt gemaakt. Ook wel gebruikt voor groene of rode thee.

Daejak

Zuid-Korea. In de herfst geplukte thee. Laagste kwaliteit en uitsluitend voor gebruik in theezakjes of als ingredient in de keuken. 80-90°C.  Ook bekend als kkeunmul-cha. Veel gebruikt voor thee’s met een toegevoegde smaak omdat de thee sterk en bruut is en overeind blijft bij die parfum’s.

Da Fo Long Jing

Long Jing uit Xin Chang in het oosten van Zhejiang. Da Fo betekent Big Buddha en verwijst naar een tempel op de 11038m hoge Tiantai berg. Er werd doordeweekse thee gemaakt tot de regering besloot om er in de jaren 90 Long Jing aan te planten en theemeesters uit te nodigen om de kwaliteit te verbeteren en Long Jing thee te maken. De naam Da Fo werd in 2002 officieel.

Da Bai

Cultivar uit China. Ergens in de 18^de eeuw ontdekt in Fujian, en bijzonder geschikt voor het maken van witte thee. Heel typisch is de witte dons die zich in de lente op de knop en de eerste blaadjes bevindt. De blaadjes zijn redelijk groot, en de cultivar is goed bestemd tegen droogte en koude. Vandaag tamelijk goed verspreid over China, maar er bestaat nog wilde Da Bai in Fujian waarmee opmerkelijk lekkere thee wordt gemaakt. Ook wel gebruikt voor groene of rode thee.

Da Hong Mei

China. Rotsthee. Betekent ‘Big Red Plum’, genoemd naar de kleur van het blad. Het anthocyaan in het blad doet het rood uitslaan. Naast de vier hoofdcultivars bevat Wuyi honderden varianten die vaak maar in kleine hoeveelheden bestaan, en maar heel zelden worden geëxporteerd. Sommigen worden gebruikt in Wuyi Da Hong Pao blends.

Da Hong Pao

Big Red Robe. Oolong. Wuyi rotsthee (Yancha) uit de Wuyi bergen, waarvan de smaak sterk bepaald wordt door de mineralen die het van de berg afstromende regenwater met zich meebrengen. Volgens de legende werd de moeder van een Ming keizer genezen door een thee uit Wuyi en stuurde de keizer grote rode kleden om de vier theebosjes die de thee hadden geleverd in te kleden. Zes van deze struiken, waarschijnlijk uit de tijd van de Song, leefden begin 21^e eeuw nog steeds en brachten een zeer dure exclusieve thee voort, maar ondertussen heeft de laatste struik het opgegeven. De laatste oogst werd gedaan in 2006. Ze zijn wel nog steeds te bezoeken, op de Tian Xin Yang rots in Jiu Long Keng. Da Hong Pao die dicht bij het origineel komt wordt gemaakt met theebladeren van struiken die geënt werden met loten van de originele struiken. De blaadjes zijn ellipsvormig en donkergroen, met scherpe zaagtanden op de rand. De struik is gemiddeld productief. De kwaliteit en het resultaat hangen erg af van de omstandigheden, van het terroir en de gebruikte behandeling. Bij de pluk wordt meestal één knop en drie blaadjes genomen. In China wordt deze thee geschonken aan hoge gasten en hij kan zeer duur zijn. Het blad is eerder zwart dan groen en het is een doorgeoxideerde en geroosterde oolong met een heel speciaal smaakpatroon dat gaat naar chocolade, caramel, een grote mineraliteit, intense aroma’s van bosgrond en herfstbladeren, een mooie fruitigheid, en nog veel meer. Het roosteren gebeurt gewoonlijk op houtskool en is een belangrijke factor voor de smaak en het aroma. Da Hong Pao’s zijn bijna altijd overweldigend en uitermate interessant, en vaak heel speciaal. Er kunnen grote verschillen zijn tussen de thee’s, omdat ook de zes originele struiken niet helemaal hetzelfde DNA hadden. In China gebruikt men de naam ook voor verschillende rotsthee’s, een beetje verwarrend soms, en op deze manier kan DHP slaan op de stijl maar ook op de plant. In feite zijn de meeste DHP’s een blend van verschillende cultivars, maar sommigen (de interessantere ?) zijn gemaakt van één van de cultivars van de oorspronkelijke struiken, zoals Qi Dan of Bei Dou, en het loont de moeite om deze op te zoeken. Wanneer ze gemaakt zijn met andere, makkelijkere blends, is het resultaat vaak veel vlakker en minder complex. Het loont echter de moeite om de top-blends te proeven van de beste makers. Het wordt gezegd dat echte, originele Da Hong Pao smaakt en geurt naar de citrus-spatjes die opstuiven uit een sinaasappel als je hem pelt.

Er zijn grote misverstanden rond de naam Da Hong Pao. De enige echte komt van de zes oorspronkelijke struiken die niet langer geoogst worden en is onbereikbaar voor de gewone sterveling. De zes waren echter niet allemaal loten van één struik en Da Hong Pao is dus al in origine een blend van verschillende struiken, en géén aparte cultivar zoals soms wordt beweerd. Wat vandaag wordt verkocht als Da Hong Pao kan een aantal dingen zijn. De eerste is Bei Dou Yi Hao (First Generation Bei Dou) en komen van een plaats, Bei Dou, waar in de jaren 70 loten van de zes oorspronkelijke struiken werden geplant. Het terroir hier lijkt op dat van Jiu Long Keng waar de zes oorspronkelijke bomen staan. Omdat de meeste buiten het park aangeplante bomen ook uiteindelijk teruggaan tot de zes krijgen ook deze thee’s de naam Da Hong Pao, ook al is het terroir minder geschikt. Veel van deze thee’s proberen hun minder goed basismateriaal te verstoppen onder een zwaar roosterproces. De naam Da Hong Pao wordt dan ook nog eens vaak gebruikt voor blends uit de regio. In blends worden alle wat mislukte oogsten samengevoegd en dan zwaar geroosterd en geblend zodat deze foutjes weggestopt worden. Wanneer de natte blaadjes sterk uiteenlopende vormen en karakteristieken hebben kan het gaan om zo’n blend. Sommige winkels en theehuizen gebruiken de naam ook voor hun beste blend of beste thee. De naam Da Hong Pao is dus wat misleidend en slaat zeer zelden op het origineel. De link ermee kan heel fel uiteenlopen, net als de kwaliteit.  

Er zijn trouwens twee legende’s rond het ontstaan van da hong pao. Dit is de tweede. In het het midden van de Wuyi bergen ligt (vandaag nog steeds) de Tianxin Yongle tempel. Een student op weg naar Beijing voor zijn examen (super belangrijk in het toenmalige China, het resultaat van dat examen bepalde je verdere levensloop en carrière) kwam terecht in het klooster toen hij moe en verzwakt was, en op het punt om op te geven. De monniken gaven hem thee en knapten hem op, en eenmaal in Beijing legde de jonge man succesvol zijn examen af.  Hij keerde terug naar het klooster met de rode band die paste bij zijn nieuwe status om hen te bedanken, en toen ze hem vertelden dat zijn spectaculaire herstel vooral te danken was aan de theestruiken die achter de tempel stonden bond hij zijn rode doek er om heen.

Het verhaal gaat dat Nixon bij zijn bezoek in 1972 aan China van voorzitter Mao een zakje kreeg dat 50 gram van de originele Da Hong Pao bevatte. De nogal prikkelbare Nixon was telerugesteld en zelfs beledigd door de bescheiden gift, tot hij hoorde dat het de helft van de volledige oogst van dat jaar bevatte. Tot 1998 was Da Hong Pao niet te koop, en het was voorbehouden aan de allerhoogste gezagsdragers of bezoekers. De allerbeste wordt verkocht aan astronomische prijzen en in 2002 werd een zakje van 20 gram verkocht tegen 23.000 dollar, 30 keer meer dan de prijs van goud. Vandaag kan je Da Hong Pao kopen bij elke goede thee-importeur, maar de prijzen varieren nog steeds van redelijk duur tot astronomisch duur. Thee van de oudste struiken, nu meer dan 350 jaar oud, is onbetaalbaar geworden omdat de struiken in 2005 gestopt zijn met het voortbrengen van knoppen en niet langer gebruikt worden voor de pluk, maar in China lopen makelaars rond die eigenaars en kopers van die legendarische oude thee’s bijeenbrengen, en het is een wereld die lijkt op die van de grote oude wijnen.

De beste zetmethodes zijn of op zijn Westers, met 5 gram per 300ml, 95°C temperatuur en 5 minuten infusie, of op zijn Chinees met de gaiwan in Gong fu stijl, waarbij je 5 gram per 100ml gebruikt, dezelfde temperatuur en de thee eerst wakker maakt door hem te spoelen. De eerste infusie is dan 5 seconden, de twee 10 seconden, de derde 15 seconden, en dan met 10 à 15 seconden erbij per infusie. Experimenteren is toegelaten.

N° 022. Da Hong Pao, Crusio: Oolong. Matouyan Farm, Wuyishan, 600m hoogte, oogst mei. Mei ’17: Mooie heldere kleur, amber, barnsteen;  en mooi, duidelijk aroma dat ik echter niet kan duiden; heldere smaak, duidelijk, een moutige afdronk 😊😊😊 18 juni ’17: aroma van eikenbladeren in de herfst (vers gevallen, geen rotte), pakken umami, bouillon; in de mond ook umami en noten (en eikels ?) en het zacht-stevige van Oxo bouillon; 😊😊😊25 december ’21, 99°C, 20 sec, gaiwan, 5 gram: gespoeld. Nat blad, zeer aangename roostertoetsen, specerijen. Evenwichtig aroma voor de infusie, rooster, caramel, en met een zachte heel aangename fruitige ondertoon. Start leuk maar met een bittere toets aan de zijkant van de tong. 99 is te veel voor deze. Lange en mooie afdronk. 15 sec, 96°C: echt wel mooi aroma. Geroosterde noot, specerijen, hout. Minder bitter, maar er zit iets wrangs in de thee. Afdronk ok. Blijft wel lekker. 3^e zetsel, 30 sec: lekker, maar ik moet er van door… 😊😊😊(😊)

Empress Oolong Qi Dan Da Hong Pao, Mei Leaf: November 2018, 30 gram, 12.95 euro. Cultivar Qi Dan. Bai Yun Yan berg in Zhengyan in de Wuyi bergen. Snel afwaterend mineraalrijk terroir. Geroosterd op houtminami-sayskool. Geplukt mei 2017. De droge blaadjes geuren naar verbrande caramel (butterscotch) en fruit, de kleur is een mix van donkerbruin en roodbruin. Ze zijn redelijk lang en gedraaid. 5 gram, 100ml, gaiwan, 99°C. Na spoelen, hebben de natte blaadjes een heel dik en vol aroma met toetsen van zwarte chocoloade en caramel overgaand in een opvallende frisse fruitigheid die op bessensap lijkt. Eerste zetsel, 20 sec: geuren van frambozen en nutella. De kleur van de infusie is helder en iets tussen goud en caramel. In de mond heel zacht en met een zéér interessante mondevolutie en een héél lange nasmaak die prachtig is. In de heerlijke smaken zitten ook dingen als abrikoos en vanille. Absoluut heerlijk ! Tweede zetsel, 25 sec: ronder aroma, meer roasted en minder fruit. De kleur evolueert richting een diep en donker goudgeel. In de mond nu mineraliger, met minder fruit maar toch heel verfrissend, zeer lekker. Derde zetsel, 30 seconden: honing, het fruit is terug, met vooral abrikoos, en de natte blaadjes ruiken nog altijd prachtig maar nu minder geroosterd. In de mond wordt de thee zoeter maar ook iets vlakker. 😊😊😊😊(😊) 5 april 2021, 5.5 gram, yixing 100ml, 20 sec, 99°C: fruit en vanille voor het natte blad, voor het aroma van de infusie meer de vanille, heel mooi versmolten met het fruit dat niet meer echt apart ligt. In de mond meer de roostertoets, minder fruit, iets astringents. Tweede zetsel, 25 sec: wonderlijk zoet en echt heerlijk in al zijn complexe versmoltenheid. Derde zetsel, zoet en super lekker.

Da Hong Pao, Thee van Sander: Gemaakt van de Qi Dan varieteit. Uit de kennisset. 13 januari ’19: de droge blaadjes zijn groot, een mengeling van donker- en rood-bruin, en breken makkelijk. Met de gaiwan, 4,2 gram op 100ml. Na spoelen: blaadjes geuren naar aardbei, sandalwood, caramel-appel. Eerste zetsel, 20 sec, 100°C. Nogal donker bruine infusie. Heel fruitig aroma, met iets van parfum ? In de mond een lichte astringentie, met fruitigheid en iets geroosterd, maar ook nogal vlak. Tweede infusie, 25 seconden: da hong pao neus, best wel leuk en ook de smaak is zacht en rond en typisch maar weinig complex. Derde zetsel 30 seconden: blijft aardig maar niets meer 😊😊😊

N°51 Da Hong Pao, Teastation: Tian Yao Peak, 400m hoogte, 70% oxydatie, medium roastig (3x). 60 jaar oude struiken. 5 April 2020, kleine gaiwan, 100ml, 2.5 gram, 20 sec, 95sec. Droog blad: zoet aroma, erg intens. Nat blad: zeer mooi en complex samengesmolten aroma, erg intens, heel floraal met een erg evenwichtige roast. Infusie donkergeel met een caramelschijn. Mooi aroma, zacht, moutig met iets van toast. In de mond ook zacht, iets van hout, mout en honing. 30 sec: hardere roast tonen voor het natte blad, maar meer fruit voor de infusie die nu nog complexer is, op zijn top en erg mooi. In de mond ook strakker, een beetje astringentie. 50 sec: nat blad nu heel floraal. 😊😊😊😊

Empress Oolong, Da Hong Pao Qi Dan, 2019, Mei Leaf: 15 gram (Oolong headliners packet). 12.95£ voor 30 gram. Geplukt April 2019. Qi Dan culitvar, uit Zhengyan, Fujian. 500 m hoogte. Een donker geroosterde Wuyi Yan Cha. 11 november ’20, 100ml, 5 gram, 25 sec, 99°C. nat blad en deksel: heel intense aroma’s, Canadese esdoorn. Kleur: amber met een gouden schijn. Mooi aroma, mooie roostertoon, maar niet zwaar, niet té, er zit iets van gebrande caramel in. Smaak vloeit echt helemaal rond in de mond, erg apart aards ondertoontje, heel mondvullend. Er huppelt een lekkere fruittoets door de smaakervaring. Zacht mondgevoel. Tweede zetsel, 30 sec: nat blad geurt warmer en houtiger. Het aroma van de infusie is nu héérlijk, prachtig zuiver. In de mond zacht maar er ontwikkelt zich wat astringentie. 35 sec, derde zetsel: zacht, exotich, geparfumeerd, aroma infusie ook. In de mond zacht, zoet, wat fruitig, erg rond. Vierdse zetsel, 45 sec: beetje bessen voor het natte blad. Zacht en erg fruitig aroma. 😊😊😊😊

Undercover DHP, Zhengyan Da Hong Pao, 2020, Mei Leaf: 28.95 pond voor 25 gram. 5^de generatie DHP makers in Zhengyan gebied. Familieblend met Qi Dan en Bei Dou, en dan nog wat geheim gehouden cultivars. Meer dan 50 jaar oude struiken. Geroosterd boven longan hout. 350-500m hoogte. Medium groot blad, april 2020. 29 augustus ’21, 100ml gaiwan, 99°C, bijna 6 gram, 25 sec: Rinced. Nat blad is ongelooflijk rijk en complex, met de zoete toetsen van fruit (longan ? kers) en edele houtsoorten, zwarte chocolade ook. Gezouten karamel maar dan hele lekkere. Mahonie bruin, licht. Onwaarschijnlijk lekker en complex. Heel bijzonder, al van in de superbe attaque. Heeft wel wat bite ook. Heel lange afdronk die continue verandert. Mooi oud hout. De smaken veranderen bij het rondwalsen. Iets fris.  Tweede zetsel, 30 sec, wijnglas: nu begrijp wat ze bedoelen met een whiskeyblend ! heeft hij inderdaad wel wat van weg, met wat van dat zoete Bourbon-vat en het fruit dat dat meebrengt. Erg zacht in dit glas, maar wel met die stevige mineraliteit en fraicheur. Derde zetsel. Bij het nat blad wat meer hout. Zeer versmolten nu in de neus. Snel verdwijnende complexiteit bij latere zetsels. 😊😊😊(😊)

Da Hong Pao 2013, en iets dat ik niet kan lezen, l’Heure Bleue: 26 december ’21, 95°C, 5 gram, gaiwan, 100ml, 25 sec: rijk, warm en evenwichtig nat blad met een opmerkelijke diepgang en complexiteit en een heel rijke mengeling van specerijen, gedroogd fruit en bloemen. Licht mahoniebruin. Zacht, fijn en rijk, zeer breed. 20 sec: heerlijke aroma’s; zacht, complex, lang en in de mond steeds weer veranderend. 20 sec: lekker, zoete kruidenkoek ? 35 sec: er  blijft iets lekker fruitigs in de neus zitten. Die diepgang is echt uitzonderlijk en echt heerlijk. 40 sec: nog altijd ok maar licht en zoet 😊😊😊😊(😊)

Da Hong Pao, 2020, Nannuoshan : 20 gram. Dashuikeng, Wuyishan. Qi Dan cultivar. Geplukt op 3 mei 2020. 3 keer geroosterd, juli, september en december. 44 euro voor 100 gram. 1 juli ’23, 3 gram, 95°C, 40 sec, 100ml, glas. Droog, warm: een heel typische roostertoets, heel DHP; nat blad, eveneens een sterke roostertoets. Amberkleurige infusie. Mooi aroma, minder sterke roostertoets, verrassend fruitig. In de mond zeer bescheiden roostersmaak, maar met een mooie fruitige toets achteraan. Eerder ingehouden dan heel expressief. Tweede zetsel, 60 sec: iets zoets, maar ook iets korts, dan even goed in de lichte maar bestaande afdronk. Derde zetsel, ok maar weinig zeggend. 😊😊😊(😊)

Daikoen

Japan. Theetuin van de Ohashi familie in Yame in Fukuoka. Tetsuo Ohashi is de huidige eigenaar die het bedrijf overnam van zijn vader die het stichtte. Gebruikt al vier decennia geen pesticides, sinds hij er op school mee in aanraking kwam en er heftig op reageerde. 3 ha theestruiken. Nu samen met zoon Otaro. Sencha en Gyokuro.

Da Lat

Vietnam. Oorspronkelijk was Da Lat een vakantieoord voor de Franse kolonisten in Vietnam, een plaats waar ze op vakantie konden en de temperaturen lager lagen dan in de valleien, en het heeft nog steeds die Franse sfeer. De theetuinen liggen hier op hoogtes tussen de 500 en 1500 meter op goed drainerende grond.

Dambattene Estate

Sri Lanka. Uva. High-grown. 378ha ten oosten van Bandarawela en vlakbij Haputale. °1890 door Thomas Lipton. Een van de oudste fabrieken van Sri Lanka, en met 105m ook de langste. Hoogtes van 1530m aan de fabriek tot 1970m rond Lipton’s Seat. Rainforest Alliance Certified. Ook hier zijn de beste thee’s die van juli tot september en ze worden vooral geexporteerd naar Japan.

Damroo Tea

Sri Lanka. 5000 ha theeplantage, 12 fabrieken. Eigenaar van de Labookellie Tea Factory in Nuwara Eliya, het 2^de oudste thee-estate van het eiland (sommige struiken zijn 150 jaar oud), de Frotoft Tea Factory, de Weddemulla Tea Factory en de Mooloya Tea Factory, allen beschouwd als high grown. Daarnaast ook mid-grown (Rothschild, Sanquhar, Malfort en Delta) en low-grown (Pambegama, Delgoda, Doloswellatea) theefabrieken. 

OP, Black, Labookellie: Cadeauke Polar, gekocht in de fabriek. 98°, 3 min, 4.3 gram, 200ml, kyusu. Warm blad: iets heel zuivers en floraals, heel mooi. Nat blad: kuidnagel. Naar het oranje neigende rode infusie. Medium bodied. Zacht. Kruidnagel. Wat astringentie maar stoort niet echt. Medium lang. 😊😊😊(😊)

Silver Tips, Labookellie: Cadeauke Polar. TRI 2043 cultivar. 30 April 2023, 3 gram, 150ml, 2 min, 85°C. Droog een heel zuiver aroma, veel dons, heel zachte en kleine blaadjes. Warm: een beetje steranijs. Goudgele infusie. Nat blad: bloemen en vers stro. Dikke thee, met opnieuw wat van dat hooi en een zoet tikje in de afdronk. Een tweede zetsel, iets heter aan 90°C en 3 minuten, heeft honing in de neus. Nog altijd dik maar eigenlijk niet veel smaak. 😊😊😊

Dan Cong

Of Dancong. Betekent Eén struik. Dan Cong thee is thee die gemaakt werd met de blaadjes van ongesnoeide wilde theebomen. Dat kunnen oude theebomen zijn, hoog in de bergen, maar ook recentere aanplant in lager gelegen kloven, waarbij loten van bepaalde moederstruiken in rijen werden aangeplant omdat ze zo allemaal dezelfde smaak hadden. Oorspronkelijk sloeg de naam op thee’s van aparte oude bomen (Dan Zhu) en die thee’s bestaan nog maar zijn onbetaalbaar. Vandaag kan de term ook betekenen dat de bomen of struiken niet gesnoeid worden en de term wordt vaak te pas en te onpas gebruikt. De Fenghuang of Phoenix Dancong oolongs uit Guangdong zijn de beste.

Dangocha

Japan. Een toevallig uitgevonden theeproduct dat gemaakt wordt door het zeer oude theebedrijf Yoshido Meichaen. Het is een bijproduct van gyokuro dat ontstaat wanneer heel fijne deeltjes samenklitten in kleine worstjes die lijken op een Japans snoepje met de naam Dango. Kan worden gegeten als snack of er kan ook thee mee worden gezet. Mix van Samidori en Ujihikari. Zeer zeldzaam.

Danyan Cha

Deze naam slaat op alle thee’s uit het Wuyi gebergte die niet van de centrale topplaatsen, de Zhengyan, komen.

Darjeeling

Zwarte thee uit de regio Darjeeling in West-Bengalen. De naam Darjeeling komt van het woord dorje dat bliksem betekent en ling dat plaats betekent. De 20.000ha theestruiken, goed voor 3% van de totale productie in Indië, liggen op een hoogte tussen de 600 en de 2200 m boven de zeespiegel en op heldere dagen kan je van op sommige plantages de Mount Everest zien. Het klimaat (gemiddeld 18°C) zorgt voor heel subtiele aroma’s die het best naar voren komen zonder toevoegingen als melk of suiker. De belangrijkste factor voor de kwaliteit is de hoogte: des te hoger des te beter, en dit is ook de reden waarom men moet oppassen bij Darjeeling: die van op 2000m hoog heet Darjeeling, maar die van op 600m hoog ook, en dit is waarom er onwaarschijnlijk veel teleurstellende Darjeeling is. Elk jaar wordt er trouwens vier keer zoveel Darjeeling verkocht onder die naam dan dat er gemaakt wordt en veel goedkope Darjeelings zijn blends die maar voor een klein deel uit thee uit Darjeeling bestaan. Veel Darjeeling wordt verkocht met de naam van het domein, want ook de hoogte van de ligging van de fabriek is belangrijk. Die fabrieken zijn eerder klein en schenken heel veel aandacht aan een heel precieze productie. Sinds 1998 is er een gecontroleerde herkomstbenaming voor Darjeeling en die was nodig, voorheen kwam veel zogezegde Darjeeling eigenlijk uit het aangrenzende Nepal.  De onrustige politieke situatie, de hoge productiekost en het feit dat de beste Darjeeling van al erg oude struiken komt maakt dat we geen grote groei meer moeten verwachten, maar het zijn de duurdere Darjeelings met een groot percentage van deze oude planten die de beste en meest typische zijn. Darjeeling proeven is trouwens een spannend avontuur door de grote verschillen.

De aanplant van thee in de regio begon in 1841 met een Britse chirurg, Dr Campbell van de Indian Medical Service, die theezaden had meegebracht uit China die het opvallend goed deden. Vooral de Chinese planten pasten zich heel goed aan aan het frisse klimaat en de knoppen en jonge blaadjes bleken uitzonderlijk fijn en delicaat van smaak te zijn. Rond 1850 kwam de grootschalige productie op gang. In 1856 werd de eerste echte theetuin geopend, die van Alubari, door de Kurseong and Darjeeling Tea Company. Tegen het midden van de 1870er jaren bestonden er al een 100 tal theedomeinen. In 1881 opende de Darjeeling Mountain Railway. De meeste struiken komen of uit Assam of uit China, waarbij de Chinese op de hoger gelegen gebieden staan in Noord-Darjeeling. Indien de thee is gemaakt met de sinensis variant wordt aan de kwaliteitsaanduiding vaak China toegevoegd. De assamica staat meer zuidelijk, op lagere heuvels, waar het warmer en vochtiger is. De grond is rijk maar licht zuur en de temperaturen schommelen tussen de 8°C in de winter en de 25°C in de zomer. Het regent veel maar het zonlicht dat er is is fel en intens omwille van de hoogte. Wolken en mist zorgen ervoor dat de planten niet uitdrogen of verbranden en in de lente zorgt de mist en een lichte bries voor bescherming en een trage evenwichtige groei. De bodem is goed drainerend, kiezelig en een beetje zuur. 1st Flush is de eerste pluk van het jaar en bestaat uit de eerste twee topblaadjes. Het is de duurste, geplukt in april en verkrijgbaar vanaf mei, en staat bekend als de Champagne onder de thee’s. Hij is ondermeer erg populair in Duitsland en Rusland, waar ook een echte primeur traditie bestaat met Darjeelings die per vliegtuig vier weken vroeger aankomen. De pluk kan soms al starten eind februari wanneer de eerste tekenen van de lente verschijnen en de struiken uit hun winterslaap komen, en de meest gezochte zijn de DJ 01’s, de eerste pluk. Tussen de start van de first flush pluk en het einde ervan kan tot zes weken liggen terwijl men de berg opkruipt: des te hoger de theetuin ligt des te koeler en dus des te later dat de first flush start. De vroegst geoogste zijn overignes niet altijd de beste. De smaak is erg verrassend, en gaat vaak meer richting groene thee dan zwarte. Toch is het een echte zwarte, maar dan één met een lange verwelkingsproces (hard-withering) en een korter, minder brut oxydatie-proces. Tussenpluk-Darjeeling is moeilijk te vinden. Hij wordt geplukt in april en mei en staat tussen 1st en 2nd Flush in, maar is goedkoper dan 1st Flush en lijkt er nog een beetje op. 2nd Flush komt van de tweede pluk in juni wanneer de regens beginnen en is lekker en zacht maar met een heel ander karakter dan 1st Flush. Hij is ronder, aangenamer, fruitiger, en veel mensen geven er de voorkeur aan omdat hij wat makkelijker is dan de eerste. Het meest typerende kenmerk noemt men muscatel: een florale zoete toets die ook wat doet denken aan rozijnen en abrikozen. Cultivar’s die het heel duidelijk brengen krijgen soms de toevoeging Musc. Volgens velen zou het trouwens een klein insectje zijn dat voor deze toets zorgt wanneer de plant er zich tegen verdedigt, net zoals bij een oolong uit Formosa, maar er zijn ook kenners die beweren dat dit niet het geval is. Tijdens het regenseizoen, van juli tot september, wordt er verder geplukt en de theestruik is nu heel productief, en de thee wordt zachter van smaak. De prijzen zakken en sommige domeinen maken er nog steeds een erg goede thee mee, maar de echte karakteristieken die Darjeeling zo uniek maken verdwijnen nu. Van september tot november is er sprake van de kruidigere en houterige Autumnal Flush met veel minder regen en tragere bladgroei en met de karakteristieken van een 2nd flush (maar goedkoper). Die van oktober en november beginnen zelfs wat op oolong te lijken, ze zijn koperkleurig en erg aangenaam. Trouwens, des te later je Darjeeling geplukt is des te meer hij melk verdraagt. De mousson duurt hier van half juni tot eind september. Plantages als Arya, Chamong, Lingia, Castleton, Jungpana, Makaibari, Margaret’s Hope en Risheehat zijn populair en geven smaakverschillen aan de Darjeeling. Er zijn er 85 verschillende, sommige nog van midden 19de eeuw, en sommige beschikken over theestruiken die 100 jaar of meer oud zijn. 97 stukken land zijn erkend met een eigen terroir, maar sommige plantages gebruiken materiaal van verschillende terroirs. Er zijn vijf grote gebieden: West Darjeeling Valley, East Darjeeling Valley, Mirik Vlley, Teesta Valley en Siliguri.

Het Darjeeling-model staat al enige tijd wat onder druk. Tegen de huidige prijzen (en die zijn al hoger dan in Assam) is een grote massa laagbetaalde seizoensarbeiders nodig, maar jonge mensen trekken steeds meer naar de steden waar meer mogelijkheden zijn om geld te verdienen en een waardiger leven uit te bouwen. Bovendien is drie vierde van de bevolking Gorkha die geregeld in opstand komen tegen de Bengali overheersing (zoals zij dat zien) en die permanent voor grote onrust zorgt. 

Grand Himalaya, Palais des Thés: Darjeeling Spring Flush. FTGFOP: Ergens in mei: Droog: heel apart, fijn en complex aroma; nat, ook heel apart; in de neus weinig… in de mond uitdrogend en alleen in de verre afdronk vind ik een beetje fruitigheid  14 juli ’17: droog: uitbundig fruit, vanille; nat: kleur groen en lichtbruin; aroma jong hout, mooie fraicheur; abrikoosgeel; levendig, fris, richtig groene thee, zeker in de afdronk, ook wat honing ? achteraan dan toch… jong hout (meer vooraan) 😊😊😊

Darjeeling Precious, Hotsoup: 14.5 euro per 50 gram. Handgemaakte ‘single origin’ zwarte thee van mijnheer Moktan, een kleine theeboer uit Mandal Gaon. Tot 2016 verkocht hij zijn thee aan een grote fabriek maar vanaf dan deed hij hetzelf met zijn eigen kleine installatie. De theestruiken zijn klonen van de oorspronkelijke Chinese struiken uit 1850.  Tweede pluk 2017. december ’18, 5 gram, 500ml, 2 minuten, 90°C. Droog blad: veelkleurig, van wit over groen naar bruin en zwart. Nat blad: zuiver, mooi, mooie lichte rokerigheid, muscadel, een beetje als fazant met druiven en gerookt spek. Zeer mooie goudgele infusie. Erg mooi aroma, met vlagen van de geur van de natte blaadjes (iets meer druivigheid hier). In de mond een leuke lichte astringentie, mooie druivige tonen, een lichte maar toch opvallende rokerigheid (de thee werd niet voorgespoeld), en een bijzonder elegante en lange afdronk. Tweede zetsel: iets monolithischer met druiven en iets houtigs. 😊😊😊(😊)

Darjeeling Giddapahar First Flush 2020 Spring Delight EX01, Siam Teas: 31.8 euro voor 100 gram. Advent 2020, 7 december. Allereerste lentepluk (EX01) van dit domein, zeer zeldzaam en exclusief. Het Giddapahar landgoed ligt in Kurseong, op zo'n 1500 meter boven de zeespiegel en is sinds 1881 in handen van dezelfde familie. De thee's zijn bekend voor hun muscatel-toetsen, maar dat zou je hier dus niet mogen proeven want dit is de aller-allereerste lentepluk van het jaar (EX01). Wat je hier zou moeten proeven is dus fruitigheid. Om dit te bereiken wordt er zeer zorgvuldig gewerkt en een beetje tegen de traditie in. De pas geplukte blaadjes verwelken een nachtje maar worden met de hand gedraaid zodat ze niet beschadigd worden en er geen oxydatie inzet. Het maakt de blaadjes soepeler en minder bitter voor ze in roller gaan die de blaadjes vorm geeft. Hierna krijgen ze 10 minuutjes afkoeltijd en dan gaan ze in de droger. Zeer mooi nat blad met veel kleurschakeringen. 250ml, 5 gram, 92°C, 1min 30 sec: het natte blad geurt heel intrigerend, absoluut niet typisch ff, inderdaad iets fris fruitig. Goudgeel. Mooiste aroma is voor de infusie zelf met mooi zacht wit fruit. Een handvol wit fruit, nog een beetje onrijp, in een bloemenweide met lang gras. Lange afdronk. Ik ben niet zo gek op ff, maar dit is een hééééle lekkere. Zijdezacht. Tegelijk erg intens, met de ff toetsen van hooi pas secondair en het zachte fruit op de eerste lijn. Tweede zetsel, 2 min 30 sec: een beetje astringentie, maar nog altijd die prachtige fluwelen toets, en dat zeer mooie evenwicht tussen hooi en fruit. In het midden zit nu iets bijna zoets, tussen een amandel en iets van fruit, heel knap.

Dark Pearl oolong

Taiwan. Geroosterde oolong, net zoals amber oolong. Ontwikkeld door Dr Wu Shen-Shuen in Taitung door de thee verder te laten oxideren in zijn bal door hem bloot te stellen aan hoge temperaturen. Hij krijgt zo diepere, zachte en gecarameliseeerde tonen, helemaal anders dan een lichte oolong, maar perfect als digestief omdat een groot deel van de caffeïne verloren gaat tijdens dit proces.

Darye

Zuid-Korea. Dit is de naam van de theeceremonie zoals ze in Zuid-Korea wordt uitgevoerd. Ze is nauw verbonden met het Zen-boeddisme en het gebruikte theeservies is altijd eenvoudig met zachte kleuren om dit te weerspiegelen.

Da Ye

Cultivar uit China. Vertaald als Groot Blad, en eigenlijk de assamica variant. Gebruikt voor het maken van Pu’Er en zwarte thee uit Yunnan.

Da Yu Ling

Taiwan. Theetuinen boven de 2500 meter en zo de hoogste van alle oolongs. Erg prijzig, maar zeer verfrissend en aromatisch. Schijnt zeer lekker te zijn. District Taichung, in het midden van het eiland.

Da Wu Ye

China. Phoenix Dancong oolong, gemaakt met de oogst van meer dan 100 jaar oude theebomen. Geurt eerst en vooral naar magnolia en pas later naar fruit.

Black Fruit Punch, 2019, Mei Leaf: 15 gram (Oolong headliners packet). 17.5£ voor 35 gram. Da Wu Ye Dancong. Geplukt maart 2019. uVillage, Guangdong. 500m hoogte. Tot derde of vierde blad. 31 december ’20, 5 gram, 95°C, 20 sec, 100ml, gaiwan. Droog blad: bedwelmend complex. Mooie en fijna aroma’s voor het natte blad, roast maar zeer complex: fruit maar ook bloemen, mooie fraicheur. Oranje-amber, licht en een beetje troebel. Aroma eerst en vooral heel fruitig, dan ook floraal (rozen). De retronasaliteit is knap ! heel mooie fruitzoetigheid maar met een uitdrogend kader errond die veel structuur geeft. Het fruit duikt de hele tijd op en terug onder. 25 seconden, nat blad: meer versmolten complexiteit, vooral floraal, minder opvallende roast tonen. Infusie geurt heel zoet en fruitig. De smaak start nu veel fruitiger (perzik) en blijft daar ook hangen, heel mooie fruitige attaque, iets minder hard ook; 30 sec: nat blad, zacht maar complex en wat minerlagiger. Zacht en mooi fruit meer op de achtergrond, als een fluistering, maar heel zuiver en duidelijk. Mooi aanvullend raamwerk van bitters. 35 sec: nat blad blijft heel aangenaam ruiken. Het aroma van de infusie is eveneens nog echt mooi. In de mond wat neutraler maar nog altijd lekker. Zacht maar niet langer zoet. 😊😊😊😊

Da Zhang Shan

Wuyuan County, Jiangxi, China. Associatie van kleine en middelgrote boeren in Wuyuan die organisch werken. Ongeveer 800ha. Faitrade en gecertifieerd organisch.

Dentou Hon Gyokuro

In Yame, in de prefectuur Fukuoka, werd een GI (Geographical Identification) gecreëerd voor topkwaliteit gyokuro. Er zijn 7 regels voor Dentou Hon. De eerste regel is dat de plant genoeg vrije ruimte moet hebben onder zijn afdak. Sommige producenten beperken de ruimte om een gelijkmatigere groei te krijgen die makkelijker oogst. De tweede regel is dat het aantal dagen beschaduwing groter moet zijn dan 16. De derde is dat er gedroogd stro van rijst moet worden gebruikt. Synthetische afdekking doen de temperatuur eronder te snel omhoog gaan. De eerste laag neemt 85% van het zonlicht weg, maar tegen tien dagen voor de oogst wordt stro toegevoegd om tot 98% te kunnen gaan, en zo worden steeds hogere L-theanine concentraties bereikt. De vierde regel is dat er handgeplukt wordt, in de regel door oudere en zeer ervaren pluksters. De vijfde regel gaat over de timing van het plukken die op een precies moment moet gebeuren, de zesde over de verwerking en de zevende over de natuurlijke meststoffen die de plant krijgt in de zomer om zich klaar te maken voor de oogst van het volgende jaar. Deze gyokuro moet gezet worden met het correcte aardewerk en de juiste methode.    

Derby Tea Estate

Cachar District, Assam. Sinds 2005 eigendom van de DM Group. 500ha. Vooral CTC. Verkocht onder de merknamen Derby en Rugby. De naam Derby komt van de originele eigenaar, een Britse jockey die de Calcutta Derby had gewonnen en met het prijzengeld deze plantage stichtte.

Dharmsala Tea Company

°1882 in Dharmsala, in de theeregio Kangra in de Dhauladhar bergen, een deel van de Himalaya onder Kashmir, in het Noorden van Indië. Eigendom van Mr G.S. Mann, nu al de zesde generatie Mann’s, en één van de sterkhouders van Kangra. Omvat Mann Tea Estate in Narghota, tamelijk groot en open voor bezoekers, Towa Tea Estate en Hoodle Tea Estate. Er wordt geen CTC gemaakt, alleen Orthodox, voornamelijk zwart, maar ook een beetje groen en oolong en wat witte Silver Needle thee. Bestaat uit drie domeinen. De Mann Tea Estate omvat ook de fabriek en ligt op 1200 m boven de zeespiegel, en wordt druki bezocht door toeristen. Hoodle Tea Estate ligt op dezelfde hoogte. Towa Tea Estate ligt hoger, op zo’n 1900 m boven de zeespiegel, één van de hoogste van Kangra, en is omringd door bossen. www.dharmsala.com

Dian Hong

Ook Diang Hong, Dianhong. Yunnan. Diang Hong verwijst naar thee (Hong) van het Diang meer, alhoewel Dian ook gewoon naar Yunnan kan verwijzen (meestal). Ontstaan toen in 1938 Feng Shaoqiu, een specialist in zwarte thee op de vlucht sloeg toen de ene na de andere fabriek in Anhui en Fujian de deuren moest sluiten door oorlog en onlusten. Hij had tot dan gewerkt in het Qimen Tea Improvement Centre. Toen hij in de herfst van dat jaar in Fengqing in Yunnan terecht kwam, vond hij de grootbladige varianten van de theeplant en begon hij te experimenteren met het maken van zwarte thee. In 1939 lukten de eerste experimenten en een nieuw type van zwarte thee was geboren. De droge thee bevat zeer veel gouden tips. De kleur van het infuus is een goudkleurig oranje, en de aroma’s zijn zoet en vooral floraal. Erg belangrijk tijdens de Tweede Wereldoorlog als exportproduct om buitenlandse deviezen te krijgen, alhoewel het transport van Yunnan naar Hong Kong heel moeilijk verliep. Na 1958 ook geregeld gebruikt als diplomatiek geschenk. 

Yunnan Diang Hong – Golden Rain, Gourdon Négoce de Thé, Metz: 15.48 euro per 50g. Eén van de beste thee’s van Yunnan, geoogst op het plateau van Yunnan Guizhou, en ook gekend als Dian Hong. 2nd flush uit het oudste deel van de regio. Tip en de fijnste blaadjes. Noisette en fijne specerijen. 17 december ’17: prachtige thee, bijna alleen tip, goudbruin; infusie heeft de kleur van een oude sherry; aroma met vooral caramel; fijn en elegant; 25 december ’17: droog: heel mooi blad, goudkleurig; bedwelmend aroma, een beetje peperachtig maar vooral hout, heel zuiver meubelhout; infusie is caramelbruin, aroma is hazelnoot, caramel en specerijen, met in de mond vooral die kruiden, en met een heel fruitige afdronk, die ook bij het slurpen opduikt; een fijne thee 😊😊😊

Phoenix Dragon, Dian Hong, 2019, Global Tea Hut: Bulang, op 1400m hoogte. Zongedroogd. Thee van 300 tot 500 jaar oude bomen in Feng Qing, een gebied waar in 1938 de eerste zwarte thee van Yunnan gemaakt werd. 90-95°C. Kyusu, 3 gram, 3 mins, 150ml. Droog blad: donkerbruin gemengd met gouden tip. Nat blad: mooi, nog erg gedraaid, zeer fruitig aroma. Infusie heeft een erg mooie schitterend gouden kleur. Mooi aroma van steenfruit en gedroogde zwarte pruimen. De smaak is zacht en erg mooi fruitig, maar assamica-fruitig. Lange en zeer zachte afdronk. Mooie versmolten complexiteit. Tweede zetsel, meer assamica aroma’s voor het natte blad, ook voor het aroma van de infusie. Nogal een zoete start in de mond, en ook hier met wat moutigere tonen nu, en de eerste tonen die wijzen op fermentatie.  Weinig astringentie. Leuke finish met de afdronk aan de rand van de mond en voral retronasaal. Derde zetsel: de thee krijgt nu echt wat pu’er fermentatie smaakelementen, heel aards, maar blijft ook zoet. Aangespoord door een video van Mei leaf ook eens geprobeerd met wat melk: heel apart, dichtbij een assam maar aardser. Heel apart. 😊😊😊😊

Dian Hong Black & Golden Needle 2021, Siam Teas: 28 euro voor 100 gram. Yang Ta berg, Ying Gu County, Yunnan, op 100km van Pu Er. Meer dan 2000m hoogte, oude theebomen. 1+1, lenteoogst. 16 mei ’21, 4 gram, 150ml, 3 mins, 100°C. Heel mooie thee, echt gouden naalden, fluwelig aanvoelend.Nat blad: zeer complexe aroma’s voor het natte blad, honing, cacao, bloemen, een heel mooie fraicheur. Oranjekleurige infusie. Prachtige geuren ook voor de infusie. Fris, zacht, en met een complexe afdronk, met achterin ondermeer cacao. Tweede zetsel, 5 mins: nog de moeite. Heel mooie thee, een beetje spectaculair zelfs, maar niet echt mijn favoriet, een beetje té en misschien ga ik deze lekkerder vinden als hij wat gerust heeft. Het natte blad geurt nu overweldigend naar jam (aardbei ? ). 😊😊😊(😊)

Red Cloud, Aged Dian Hong, 2006, Bulang, Yunnan, Global Tea Hut: 1200 tot 1500m. Zongedroogd zodat hij nog fermenteert (als een sheng). Ergens in Bulang. Onderging stockage in Taiwan. GTH mei 2021. 13 september ’21, 1 min, gaiwan 100ml, 5 gram, 90°C. Natte blad geurt naar fruit en specerijen, vooral peperkoek. Mooie diep roodbruine kleur. In de neus veel fruit maar ook toetsen die verwijzen naar fermentatie. In de mond fris en fruitig met een heel lichte astringente toets en een heel duidelijke afdronk van zwarte chocolade. Zacht en rond en een beetje korrelig. Tweede zetsel met dezelfde parameters: zacht, opvallend lange afdronk, nu eerder koffie dan chocola. Heel interessante thee. 😊😊😊😊

B.A.D., Gushu Dianhong, 2018, Mei Leaf: Geplukt mei 2018. Da Ye Zhong cultivar, volgens de bron van 200 jaar oude gushu bomen. Yunnan, maar aangekocht in Taiwan, na 2 jaar storage vacuumverpakt. Ergens is er iets fout gegaan met de stockage van deze drie jaar oude zwarte thee die proeft als een 40 jarige kruising tussen pu’er en zwarte thee. 11.95 pond voor 45 gram. 14 November 2021: droog blad, musty, zoals droge aarde in een schuurtje, gin, jeneverbes. 20 sec, 95°C, 4 gram, gaiwan, 100ml. Nat blad: grond met iets van honing en specerijen door, of hele goeie grond. Bruine heldere infusie. Smaak is complex, oude zolders, droge  potgrond met verwelkte bloemen en oud hout, wat paddenstoel. Gushu effect, opwekkend. 25 sec: nat blad nog veel complexer, zwoeler, gedroogd fruit, koude houtskool de ochtend nadat het houtvuur gebrand heeft. Echt goeie wat vreemde pu’er met zachte wat fruitigere tonen en mout van een zwarte thee. Dik, en wanneer je hem laat walsen heel sterk onze oude bungalow in de bossen. Bittertje.  Korrelig. Een winterthee. 30 sec: zacht, rond, heel versmolten, complex, heel mooi aroma. Heel bijzondere afdronk die erg lang blijft hangen. 35 sec: neus wordt aardser. 40 sec: nog altijd erg leuk. Zeer vreemde thee, op een verrassende manier erg lekker. Wel voor gevorderden.  😊😊😊😊

Wildwood Black, Gushu Dianhong, Mei Leaf: 9.95 £ per 30 gram. Mei 2019, Fengqing Da Ye Zhong uit Fengqing in Yunnan. 100 tot 200 jaar oude bomen. 1200m hoogte. Knop en blaadjes. Gongfu 3.5 gram, 25 sec. Westers 0.6 gram per 100ml, 2 minuten. 1 oktober ’20, 3 min, 3 gram, 200ml, 98°C, kyusu. Nat blad: nogal bescheiden, wat banaan ? karamelkleurige infusie. Geur van de infusie verwijst naar assamica, zwarte thee, beetje fruit. In de mond een beetje flauw vind ik…13 oktober ’20, 3 gram, 250ml, 3mins, 99°C: er zit echt iets van fruit in de neus hier, maar de mond is echt wel erg gesloten, alleen bij echt slurpen komt de fruitigheid naar boven. Onvergelijkbaar met klassieke Chinese zwarte thee, heel fris ook, met veel Qi. Combineert inderdaad elementen van een zwarte Yunnan thee met een jonge Sheng Pu’Erh. Raar beestje. Na toevoeging van een beetje melk (op advies van mei leaf) nog vreemder, nog meer pu’er én assam naast elkaar. Ongelooflijk vreemd maar niet onaangenaam aroma: gushu sheng trekken naast assam fruit. Héél intense smaken wanneer precies de juiste hoeveelheid melk is toegevoegd. 😊😊😊(😊)

Ataraxia, 2023 Big Snow Mountain Dian Hong, Global Tea Hut: Goed voor de spijsvertring ‘s morgens. Oude bomen van de Big Snow Mountain. Meer tip dan gewone dian hong. Zwaar geoxideerd. 26 juli 2024: Droog: weinig aroma, wat honing. Veel tip, groot blad, stukken van de cake en los materiaal. 95°C, 3 min, 3 gram, 250ml. Nat blad: Echt wild aroma met iets floraals. Roodbruin. Best leuk in de mond, zacht, een beetje zoet (honing), een beetje parfum in de afdronk, een beetje rasperig achteraan qua mondgevoel, maar geen tannines. Tweede treksel: zacht 😊😊😊

Dian Hong Jin Zhen

Yunnan. Yunnan Black Golden Needles. In 1937 brachten twee theemeesters uit Keemun zwarte thee naar Yunnan toen de Japanners de traditionele theegebieden bezet hadden. De thee vond al snel zijn weg naar Europa en werd populair, hiervoor werd in Yunnan vooral groene thee gemaakt. Deze thee was de mystery tea tijdens het Dutch Tea Championship van 2017 waarbij de finalisten op zoek moesten naar de beste zetmethode voor een voor hun onbekende thee. Thee van één knopje en twee blaadjes. Na 10 uur verflensen volgen 45 minuten rollen, 4 uur oxidatie en 45 min ‘shaping’, waarna de thee nog gedroogd wordt. Gemaakt van de Bai Hao Shu Zong cultivar.

Dian Hong Jin Zhen, Simon Lévelt: 5.95 euro, 31 september 2017. Uit Lincang in ZW Yunnan. Bai Hao Shu Zong cultivar met de grote blaadjes. 2 gram per kop, 5 minuten op 100 graden. Mengeling van lichte tot donkerbruine blaadjes, mooi opgerold. Nat: Echt grote vaak ongeschonden blaadjes, mooi maar nogal “groot”. Koperkleurig. Nogal weinig aroma, en ook in de mond nogal neutraal van smaak, heel mild, een beetje zoete afdronk (moutsuiker ?). Een beetje astringent in de nasmaak. 😊😊(😊)

Dian Hong Jin Ya

Yunnan. Golden Buds. Uitgevonden in 1958 door de Feng Qing producent. Bestaat uitsluitend uit knop. Moeilijk te maken, makkelijk te zetten. Vaak redelijk zoet met toetsen van cacao of yams.

Golden Buds Dian Hong Jin Ya, Seven Cups: Uit Lin Cang in het zuidwesten van Yunnan. Door Bi Wen Lin. 99% knop, geplukt einde maart, begin april 2017. ITMA thee opleiding London, november 2018. Zeer complex aroma, uitzonderlijk lekkere thee. 😊😊😊😊

Dickwella Estate

Sri Lanka. Uva. Eigendom van Malwate Valley Plantations. 362ha vlakbij Hali Ela, Badulla. 1.5 ton thee gaat hier elk jaar naar het Midden-Oosten, maar de beste oogsten van juli tot september gaan naar Europa en Japan. Ooit een koffieplantage, die pas in 1918 switchte naar thee. Op gemiddeld 1100m hoogte, en dus eerder mid-grown. De fabriek dateert uit 1934.

Dimbula

Ceylon. Eén van de oudste theeregio’s, en productie begon hier al rond 1870. 1067 tot 1524m boven de zeespiegel, high grown dus en gemiddeld op 1250m, met moessons in augustus en september en 4000 tot 6000mm regen per jaar. De ondergrond bestaat uit kebok, een rode podzol-grond. 40% van de hellingen zijn bedekt met tot 100 jaar oude theebomen, de rest kwamen er door VP of Vegetal Propagation, wat betekent dat men niet met zaden maar met stekken werkte. Het beste plukseizoen is januari tot maart, wanneer het hier wat droger is, maar er wordt het hele jaar door geplukt. De opbrengsten zijn hoog dankzij de regen en het bodemtype, maar de kwaliteit is dat meestal ook. De opbrengst bestaat uit ongeveer 750 ton per jaar, van 15 verschillende cultivars. Stevige en rijke thee met body. Er zijn 8 subdistricten, nl. Hatton/Dickoya, Bogawanthalawa, Upcot/Maskeliya, Patana/Kotagala, Nanu Oya/Lindula/Talawakele, Agarapatana, Pundaluoya en Ramboda. Volle, sterke thee’s.

Dimbula Broken Orange pekoe, Mlesna Teas: 50 gram, CTC, meegebracht uit Ceylon door Onno. September 2018, 100°C, één theelepel, 3 minuten. Droog: stevig aroma, zwarte chocolade. Caramelkleurig, tamelijk donker, schijn van mahonie-hout. Vol en fruitig aroma. Mooie smaak, helder en fruitig, citrus, een eenvoudige maar lekkere thee. 😊😊😊

Djuttitsa

Theeregio in Kameroen. In 1971 opgestart door het Institut Français de Café et de Cacao, op 1800m boven de zeespiegel in West-Kameroen. 445 ha. 

Dobra cajovna

Dobrà čajovňa, vertaald als Goed Theehuis. Opgericht door Jiří Šimsa, Aleš Jiřina en Luboš Rychvalský in Praag in de jaren 90.Ondertussen met filialen over heel Tsjechië; Slovakije, Hongarije en Polen, en zelfs met een tiental in de USA, maar het eerste theehuis is er nog steeds en ligt op het Wenceslas Plein. Vaak exotisch ingericht, en ze serveren uitstekende bladthee van over de hele wereld.  

Dodd & Co

°1867, door John Dodd. Tamsui, Taiwan. John Dodd, een Schot, werkte voor Dent & Co toen hij in 1864 verhuisde naar Taiwan en een jaar later opmerkte dat het noorden van Taiwan perfect was voor thee. Hij importeerde theezaden uit Anxi samen met comprador Li Chunsheng, en leende boeren geld om thee aan te planten. De eerste partijen gingen naar Macau, met succes, en hij werd agent voor Jardine, Matheson & Co.  Ingenieurs uit Xiamen en Fuzhou hielpen hem een theefabriek uit te bouwen in Dadaocheng voor oolong voor de export, en Formosan Oolong werd een groot succes in de VS. Hij overleed in 1907.

Doi Mae Salong

Thailand. Vlakbij de grens met Burma, in het noorden van Thailand. 1200m boven de zeespiegel. In de jaren 50 zochten 12000 ex-Kuomintang soldaten uit China die weigerden de strijd op te geven soelaas in de grensregio tussen Thailand en Myanmar. Ze hielden de strijd gaande door opiumteelt en Mae Salong werd zo een centrum van de opiumhandel. Toen Thailand een verbod op papaeverteelt instelde kregen ze koffie- en theeplanten van de Thaise koning. De cultivars kwamen voornamelijk uit Taiwan en waren zeer geschikt vor oolong, maar een aantal lokale Lahu stamhoofden keken ook naar de grootbladige lokale varianten die tot dan gebruikt werden voor miang, een snack gebaseerd op theebladeren, en begonnen hier uiterst originele thee’s mee te maken (groene, zwarte en post-gefermenteerde). In de 70er jaren gaven ze de hoop op om het Chinese communisme verder te bestrijden en concentreerden ze zich op de productie van paddestoelen en thee. Zie ook Monsoon Teas.    

Doke Tea Garden

Gesticht door Rajiv Lochan. Kinderen Vivek en Neha besturen het domein vandaag, terwijl Rajiv de naam en faam van Indische thee verbreidt, ondermeer, en dat is opmerkelijk, in China. Sterk bezig met biodiversiteit, duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Uitstekende thee’s door één van de meest kleurrijke personages uit de wereld van thee. www.doketea.com

Doke Black Fusion, first flush 2017: 8.9 euro voor 50 gram. Doke Tea Garden van Rajiv Lochan. Geplukt begin maart 2017. Klassiek gemaakte FF, dus niet zo groen als vandaag de mode is. Fusie (geen blend) tussen China, Darjeeling en Assam. 27 maart ’22, 4 gram, 2000ml, 90°C, 2 min: leuk droog aroma (meubelwas?) voor een voor een ff erg donkere thee van redelijk grote bladeren. Nat blad is lekker moutig, maar erg complex met toetsen van kruiden en bloemen, heel mooi zeg. Oranje-rode infusie. Erg lekker, breed, complex. Lang. Mooie moutigheid, maar zeker niet alleen dat. Mild. Mooie fraicheur.  Tweede zetsel, iets heter gezet: meer mout, ronder, en nog steeds een heel mooie thee. Heeft de mooie moutigheid en kracht van een assam, de verfijning van een Darjeeling en de kruiden (en een beetje het karakter) van een Chinese. Opmerkelijk. 😊😊😊😊

Dong Ding

Ook bekend als Tung Ting. Ongebakken ball-oolong (elk blad opgerold in een balletje dus) uit Taiwan. Betekent Ijzige Top en is genoemd naar een berg. De Qing Xin theeplanten komen oorspronkelijk uit China, uit de regio Fujian waar ze groeiden in de Wuyi bergen, en ze werden rond 1875 naar hier gebracht. Volgens de legende bracht een inwoner van Taiwan, Lin Feng Tse, 12 struiken mee uit Fujian die hij rond het Chi-ling meer aan de Dong Ding berg aanplantte. De berg ligt in de Lugu regio in Nantou, in het midden van het eiland. Deze 12 leverden het genetisch materiaal voor alle andere theestruiken die hier nu staan aangeplant, meestal op hoogtes tussen de 700 en 800m boven de zeespiegel. De gemiddelde temperatuur is rond de 20°C. De ligging ervan is cruciaal, en de beste plaatsen zijn die waar de mist in de ochtend en de namiddag het langst blijft hangen en waar palmbomen en reuzenbamboe struiken schaduw en bescherming tegen de wind geven. Meestal drie à vier blaadjes, soms met een bot, en met de hand of machinaal geplukt. Ze krijgen meer oxydatie (rond de 30%) dan veel andere berg-oolongs en dat maakt ze wat complexer dan Jade oolongs maar ze geven nog steeds een erg mooi aroma van orchideeën en zijn zoet en zacht, vaak met toetsen van abrikoos. Er zijn ongeveer 4 à 5000 telers op de berg, maar het leeuwendeel van de productie blijft in Taiwan. Oogsten in april, juni, september en november. De lente-oogst is voller, de winteroogsten zijn lichter en fruitiger. Er zijn drie officieel erkende regio’s voor Dong Ding op de berg: Zhang Yu, Yung Long en Feng Huang. De naam kan ook worden gebruikt voor thee’s van buiten de regio die volgens dezelfde methode (hong shui) werd gemaakt. Dong Ding is overigens geen cultivar, de cultivars die gebruikt worden voor Dong Ding zijn meestal TTES N°12, TTES N°13 en TTES N°14, allemaal ontwikkeld in Taiwan.

De Dong Ding die we vandaag drinken is lichter geoxideerd dan de traditionele en ontstond qua stijl in de jaren 80, toen Dong Ding op zijn hoogtepunt was, met veel wedstrijden en evenementen. Daarvoor was de thee donkerder van kleur, met meer oxydatie en langere roostertijden en met minder strak gerolde bolletjes. Deze thee is moeilijker om te maken en is daarom bijzonder zeldzaam geworden.

Je kan de thee op zijn westers zetten (5 gram per 300ml, 95°C, 5 minuten), als coldbrew (soms erg verrassend en complex) of op zijn Chinees met de gaiwan (beste methode). Daarbij gebruik je 5 gram voor 100ml, 95°C en spoel je de thee met het hete water om hem wakker te maken. De eerste infusie duurt 30 seconden, de tweede 25 seconden, de derde 40 seconden, en dan voeg je er telkens 10 à 15 seconden aan toe. Een goeie laat tot 7 zetsels toe.

Dong Ding Oolong – Roasted, Mist: Deze thee komt uit de stad Lugu in de provincie Nantou in Taiwan. De tuinen liggen op 500 tot 800m hoogte. Dit is een medium oxidized en medium roasted thee. De roostertechniek is een heel trage en voorzichtige die de thee complex en veellagig moet maken. In de boerderij werken drie generaties samen en de roostertechniek is een goed bewaard geheim dat de jongste generatie pas op 23 jarige leeftijd mocht te weten komen (een deel van het geheim is de houtskool). De theeboerderij maakt maar twee keer per jaar thee, in de lente en in de herfst, en in kleine hoeveelheden. Gekocht mei 2017 in een proefpakket. 44 euro per 100 gram. 27 mei, western way, 85°C, 5 gram, 250ml, 5 minuten. Bijzonder complexe geur van de natte blaadjes, oolong bosgrond en herfstblad; infusie is oranjeachtig, tussen geel en bruin in. Geurt héél mooi, heel knap evenwicht, heel fruitig, heel aangenaam en om aan te blijven ruiken. In de mond opvallend fris en mooi fruitig, opnieuw goed evenwicht en bijzonder lekkere en erg lange afdronk met een toets van dat geroosterde…bijzonder lekkere thee; proef ook iets minty… 2 juni ’18: eerst gespoeld met heet water, 90°C. eerste zetsel, 2 minuten, 5 gram, 90°C. ook hier geuren de natte blaadjes ongelooflijk complex, het is alsof je je hoofd in een op volle toeren draaiende keuken steekt, er is fruit, vleesbouillon, iets van paddestoelen; lange steeltjes met drie à vier bladeren; de infusie geurt rustiger en is compacter en gebalder, maar zéér evenwichtig en aangenaam en hij blijft zelfs in de neus lang hangen; in de mond misschien nu het minst opvallend, maar wel al met een lange afdronk, en er zit iets romigs in die afdronk, als aardbeien met slagroom. Tweede zetsel, 2 minuten 30 sec: de blaadjes geuren nu scherper en zijn  volledig ontplooid, met opvallend lange steeltjes en      de infusie is voller en krachtiger en absoluut delicieus; de smaak is nu goddelijk ! iets astringenter, maar zo complex, zo boeiend dat deze thee voor mij in toprestaurants mag geserveerd worden, en met top bedoel ik top ! derde zetsel, 3 minuten: het vet is van de soep, het aroma valt weg, de infusie is wel nog lekker, met iets melancholisch en heel subtiels. Er is geen reden om deze stap over te slaan maar de vorige waren meer spectaculair; dit is één van de beste thee’s die ik al dronk, en de eerste met een topscore 😊😊😊😊😊 15 april ’21, gongfu, 5.6 gram, 40 sec, yixing, 90°C, 100ml: Knap aroma, heel versmolten, floraal, zoet. Intens, lekker, zoet en breed, volledig versmolten wel.  

Dong Ding Oolong, Palais des Thés: Palais des Thés, 19 euro voor 100 gram. Uit de regio Nantou in Taiwan. 30 à 40% oxydatie. 2 november ’18: 95°C, 200ml, 4,4 gram, 6 minuten, 95°C, 200ml. Kleine heel compact gerolde bolletjes, boterig geurend, mooi groen van kleur. De natte blaadjes zijn redelijk groot, ovaal en met een licht gekartelde rand en met soms grote steeltjes, de neus hangt tussen iets vegetaals en iets lactisch. Strogele infusie. Mooi aroma, floraal maar met een bodem van boter en een beetje vanille, als een gebakje ? in de mond rond, iets duidelijk naar voren springend vegetaals in de start, dan neemt het aangenamere florale het over, aangename afdronk, klein bittertje. 😊😊😊

1993 aged chin hsin dong ding, Hayashi: 100 gram, Hayashi winkel in Taipei, meegebracht door Johan juni 2019. Op het pakje staat republic of china 93 dong ding chin hsin mao cha. 30 december ’19, 4 gram, 100ml, 90°C, gaiwan, 2 minuten: droog aroma, melkchocolade (oude), oolong, uitzicht: donkergrijs, zichtbare steeltjes, opgerold; Eerste spoeling: complex en versmolten met duidelijke roostergeur. Nat blad geurt zoet en complex, een beetje geparfumeerd en rond. De kleur van de infusie is een heel eigenaardig ‘oud’ geel. Heel breed en diep aroma, erg complex en versmolten. In de mond rond startend met een heel licht zurig tikje en een brede roostersmaak. Tweede zetsel, 2 min 40 sec: het nat blad geurt nu naar oolong, paddenstoel maar met vleugen sinaasappel, en de infusie geurt tegelijk rond en fris. De smaak blijft lang en complex en duidelijk afgelijnd, het mondgevoel is wat korrelig en dat voel je zelfs in de keel. Na afkoeling een wat zurige finish. Derde zetsel, 3 minuten: in de neus hangt nog een vaag sinaas-aroma. In de mond zoet startend, nu met iets zachts en boterigs, en naarmate de thee afkoelt ontwikkelt er zich een fruitsmaak. De roostersmaken zijn verdwenen en vervangendoor de smaken van de thee zelf…Vierde zetsel, 4 minuten: aroma en smaak is nu erg licht, maar bestaat bijna uitsluitend uit fruit. Een heel interessante thee😊😊😊😊

Frozen Summit, Dong Ding Oolong, Mei Leaf: 19.95 £ voor 60 gram. Lente 2020. Chin Xuan cultivar, Alishan, Chiayi, Taiwan. 1200m. Tot derde of vierde blad. Gongfu 6 gram per 100ml, 20 sec. Westers 1 gram per 100ml, 120 mins. Zwaar geroosterd. 14 oktober ’20, gong fu, gespoeld. 20 sec: Nat blad: eerst komt er een klassiek roosteraroma maar heel snel komt er iets hel complex, een heel warme geur, heel kruidig, ook in de geur van de infusie. In de mond mooie ronde zoete smaak met roostertoon en een mooie afdronk, enorm retronasaal, heeft iets heel warms en gezellig, een keuken geur van kruidige desserts. 25 sec: Nat blad prachtige complexiteit, nog veel intenser nu, iets van een ouderwets parfums, intrigerend. Intens en rond, heel zacht en fluwelig, warme omhelzende afdronk. 30 sec : Klassieker aroma, speculaas, sinterklaassnoep. Goudgele infusie nu met heerlijk warme sint-geuren (speculas, appelsien met kruidnagel). 40 sec : heerlijk warme roostergeuren. zoet, wat minder expressief, maar nog altijd erg lekker 😊😊😊😊

Dong Fang Hong

China. Phoenix oolong, uit de Fenghuang bergen, ook bekend als Oriental Red. Zeer floraal. Zeer gewaardeerd door voorzitter Mao in de 70ies en zo kreeg de thee ook zijn naam, maar eigenlijk is hij veel ouder.

Dongfang Meiren

Ook bekend als Eastern Beauty, Oriental Beauty, Champagne Oolong, White Tip Oolong. Zwaar geoxydeerde maar niet geroosterde oolong uit Beipu in Hsin-Chu en Miaoli in Taiwan. Qing Shin Da Mo cultivar. Zie onder Oriental Beauty.

Dooars

Noord-Bengalen. Kleine provincie ten westen van Assam, ook bekend als de deur naar Bhutan, ten oosten van de Teesta rivier. Erg mooi gebied. 97000 ha. Theetuinen tot op 1750 m hoogte boven de zeespiegel, in de uitlopers van de Himalaya. Donkere, volle thee. Thee werd hier voor het eerst geintroduceerd in 1874-75 vanuit Darjeeling toen Dr Richard Houghton in Gazilduba een theeplantage startte. Dr Brougham was de eveneens uit Darjeeling afkomstige eigenaar. Er volgden al snel theetuinen in Fulbari en Bagrakot en twee jaar later waren er al 13. Tegen het begin van de 20e eeuw waren het er 235 en was de bevolking van Dooars verviervoudigd, ondermeer om werkkrachten voor de theeplantages aan te leveren. Meer dan op andere plaatsen waren de theetuinen hier ook in handen van Indische ondernemers (37% tegen 1930). Het plukseizoen start in april. Thee uit Dooars ging lange tijd vooral naar de USSR waar men de heel donkere CTC thee bijzonder apprecieerde ondanks het gebrek aan finesse, maar vandaag is dit exportkanaal grotendeels verdwenen en is de regio in crisis. Omdat de plukkers op de plantages grotendeels werden geimporteerd en geen andere inkomsten hebben heeft dit tot grote problemen geleid.

Dschuan Cha

Tegelthee. Samengeperste stofthee, meer ter versiering dan om echt te gebruiken.

DTC India

Uttarakhand, in het noorden van Indië. °2007. Vroeger de Dehratun Tea Company. In Dehratun werd in 1860 voor de eerste keer thee aangeplant en in 1863 ontstond de Dheratun Tea Company. Tot na de Indische onafhankelijkheid werd er heel succesvol thee geteeld. Daarna zakte de bedrijvigheid weg, maar recent stond het bedrijf terug op, onder leiding van Dhirendra Kumar Singh. Van de 22 theetuinen die er ooit lagen zijn er nog drie actief en twee zijn in handen van dit bedrijf, Harbanwala en Arcadia. Nu ondermeer bezig met nieuwe aanplant uit Silguri. 

Dunsandle

Nilgiri, Indië. °1859 en één van de oudste van Nilgiri, tegelijk ook de hoogst gelegen theeplantage ervan. Tot 2200m boven zeeniveau. Vooral zwart. Lijkt op Darjeeling door de grote hoogte.

Dust

Laagste kwaliteit thee. Bekend als D. Letterlijk het stof dat overblijft, de allerkleinste bladdeeltjes die nog bruikbaar zijn. Er zijn een paar schakeringen: D1 is Dust 1 en kan uit Sri Lanka, Indonesië, China, Africa, Zuid-Amerika en Zuid-Indië komen. PD staat voor Pekoe Dust en PD1 voor Pekoe Dust 1. Wordt uitsluitend gebruikt in theezakjes maar heeft het voordeel van heel veel geur en kleur af te geven, ten nadele van de finesse helaas.

Duyun Maojian

Groene thee uit China, provincie Guizhou, en één van de topthee’s van de provincie. Ook Dou Yun Mao Jian of Du Yun Mao Jian. Regio Du Yun, in het zuiden van de provincie. Typische Maojian van één bot en één blad met de klassieke fijne haartjes. Met de hand geroosterd, zoals Bi Luo Chun, maar vaak zoeter en wat aromatischer dan die van Xingjang, en een gele schijn in het aftreksel zou typerend zijn. Ook bekend als Yugou (vishaak), op basis van de vorm van het blad. Theetuinen in de bergen met vruchtbare grond, genoeg regen en zachte temperaturen, boven de 1000m boven de zeespiegel. Vooral lokaal genuttigd, niet veel export. In deze regio wonen vooral Bouyei en Miao mensen, twee van China’s minderheden. De cultivar is Fuding Da Bai. Aroma’s van spinazie, iodine, soms wat perzik. Zou zeer dorstlessend zijn bij warm weer. Zetadvies, westers: 2.5 gram op 250ml, 75-85°C, 3 à 5 minuten. De interessantste resultaten krijg je vaak met een gaiwan (meer thee op minder water en kortere trektijden, voor meer uitleg zie onder gaiwan). Er bestaat ook een rode variant.

Duyun Maojian Rouge 2021, Le Cha-Hû-Thé: Guizhou, Duyun. Pluk maart 2021. Cha Hû-Thé, juni 2021. 35,9 euro voor 100gram. 26 juli ’21, 150ml, 95°C, 3 gram, kyusu, 3 mins. Zeer veel gouden tip, heel mooi droog aroma, heel floraal met stevige toetsen mout-karamel. Erg fijne blaadjes. Nat blad geurt erg lekker en fruitig. Helder en bruin met een duidelijke rode inslag. Heel fijne thee, weinig of geen astringentie, lange afdronk. Mout en fruit. Mooie fraicheur. Mist misschien wat complexiteit, maar heel aangenaam om te drinken, heel duidelijk en heel smakelijk. Echt wel heel lange afdronk. Tweede zetsel, en nu blijft vooral het moutige aspect achter. Derde zetsel: net alsof je alleen de afdronk ddrinkt…vreemd maar lekker 😊😊😊(😊)